Karmienie mlekiem matki - dlaczego warto
„Złotym standardem” karmienia niemowląt jest karmienie mlekiem matki. U niemowląt karmionych naturalnie rzadziej występują choroby infekcyjne, choroby alergiczne oraz schorzenia autoimmunologiczne.
Korzyści prozdrowotne dotyczą również matki karmiącej naturalnie. Długotrwała laktacja wpływa na zmniejszenie ryzyka zachorowalności na niektóre nowotwory, zaburzeń mineralizacji kośćca oraz wpływa korzystnie na powrót mamy do masy ciała sprzed ciąży. Karmienie naturalne wiąże się również z umocnieniem więzi emocjonalnej matki i dziecka.
Mleko matki - źródło antyoksydantów
Skład mleka matki zmienia się w kolejnych miesiącach laktacji. Pierwszy pokarm zawiera większe ilości białka oraz wydzielniczej immunoglobuliny A w porównaniu do mleka produkowanego od około 14 doby po porodzie. Oprócz właściwości odżywczych mleko kobiece posiada właściwości związane z potencjałem antyoksydacyjnym, działa antyalergicznie oraz antyautoimmunologiczne.
Naturalne karmienie powinno się rozpocząć w ciągu godziny po porodzie. Wczesne przystawienie niemowlęcia do piersi ma korzystny wpływ na przebieg i czas trwania laktacji.
Rytm karmień
W pierwszych miesiącach życia zalecane jest tak zwane karmienie na żądanie. Dziecko je tyle razy i tak długo jak chce. Zaleca się pełne lub wyłączne karmienie mlekiem matki przez 6 pierwszych miesięcy życia niemowlęcia oraz kontynuowanie karmienia tak długo jak długo życzy sobie matka oraz dziecko.
Karmienie pełne – możliwe jest podawanie wody i innych płynów przygotowanych na bazie wody.
Karmienie wyłączne – bez możliwości podawania innych płynów.
Pokarm kobiety właściwie odżywionej oraz wytworzony w wystarczających ilościach pokrywa zapotrzebowanie niemowlęcia na składniki odżywcze, mineralne oraz witaminy z wyjątkiem witaminy D oraz K w pierwszych 6 miesiącach życia. Po ukończeniu 6 miesiąca życia wyłączne karmienie mlekiem matki lub mlekiem modyfikowanym przestaje zaspokajać zapotrzebowanie energetyczne, na białko, żelazo, cynki i niektóre witaminy, dlatego też konieczne jest rozszerzanie diety i wprowadzenie produktów uzupełniających.
Jak długo karmić naturalnie?
Wyłączne karmienie mlekiem matki obejmować powinno minimum 4 pierwsze miesiące życia, a zaleca się 6 pełnych pierwszych miesięcy karmienia mlekiem matki. Oznacza to że przez pierwsze 6 miesięcy niemowlę powinno być karmienie samym mlekiem matki bez konieczności podawania innych płynów. Wyjątek stanowią witaminy lub leki.
Po 12 m.ż. karmienie mlekiem matki powinno być kontynuowane tak długo jak będzie sobie życzyła na to matka oraz dziecko. Brak jest jednoznacznych wskazań kiedy należy zakończyć karmienie piersią. WHO zaleca, aby karmienie piersią kontynuować przez co najmniej 24 miesiące.
Przeciwwskazania do karmienia piersią ze strony niemowlęcia:
• klasyczna galaktozemia ( 1 : 60 000 urodzeń)
• wrodzony niedobór laktazy (choroba występująca bardzo rzadko)
• względne przeciwwskazania: ciężki stan niemowlęcia, rozszczep podniebienia, wyniszczenie, niektóre wady serca.
(Szajewska H, Socha P, Horvath A i wsp. Zasady żywienia zdrowych niemowląt. Zalecenia Polskiego Towarzystwa Gastroenterologii, Hepatologii i Żywienia Dzieci. Standardy Medyczne Pediatria 2014;11:321-338.)
Przeciwwskazania do karmienia piersią ze strony matki:
• czynna, nieleczona gruźlica
• zakażenie HIV, HTLV-1 i HTLV-2
• konieczność leczenia matki wybranymi lekami
Nie stanowią przeciwwskazania:
• ostra choroba infekcyjna u matki,
• wirusowe zapalenie wątroby typu A u matki
• WZW typu B u matki
• WZW typu C u matki
• zakażenie wirusem cytomegalii u matki
• herpes simplex
• varicella-zoster
• zakażenie wirusem Epsteina i Barr u matki
• zapalenie gruczołów piersiowych
• popękane brodawki lub ból podczas karmmienia
• żółtaczka związana z karmieniem piersią
• poród przez cesarskie cięcie
• silikonowe implanty piersiowy
• fenyloketonuria (niemowlę musi otrzymywać dodatkowo mleko ubogofenyloalaninowe)
(Szajewska H, Socha P, Horvath A i wsp. Zasady żywienia zdrowych niemowląt. Zalecenia Polskiego Towarzystwa Gastroenterologii, Hepatologii i Żywienia Dzieci. Standardy Medyczne Pediatria 2014;11:321-338.)